Ενεργειακές Κοινότητες: Τίτλοι τέλους στο τρέχον καθεστώς – Στη θέση του οι Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας και οι Ενεργειακές Κοινότητας Πολιτών – Τι προβλέπεται για κάθε σχήμα

Την απόσυρση του υφιστάμενου καθεστώτος των Ενεργειακών Κοινοτήτων προβλέπει το νέο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ για την ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001, το οποίο τέθηκε χθες στη διαβούλευση. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου το καθεστώς που δημιουργήθηκε με τον νόμο ν. 4513/2018 θα παύσει να ισχύει από την 1η Απριλίου, από τη συγκεκριμένη ημέρα καταργείται το άρθρο που περιλάμβανε για τη σύσταση Ενεργειακών Κοινοτήτων. 

Οι υφιστάμενες Κοινότητες μπορούν να παραμείνουν ως έχουν και, κατά συνέπεια, να συνεχίζουν να «ωριμάζουν» τα έργα ΑΠΕ που έχουν στα σκαριά. Εναλλακτικά, μπορούν να μετατραπούν σε Κοινότητα Ανανεώσιμης Ενέργειας (ΚΑΕ), ώστε να αξιοποιήσουν τα προνόμια που προβλέπεται για τη νέα αυτή μορφή ενεργειακών συνεταιρισμών. 

Εκτός από τις Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας, τη θέση των Ε.ΚΟΙΝ. θα πάρουν επίσης οι Ενεργειακές Κοινότητας Πολιτών (ΕΚΠ). Πρόκειται για το δεύτερο καινούριο σχήμα συλλογικών εγχειρημάτων που περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου και το οποίο προβλέπεται στην ευρωπαϊκή Οδηγία, που θα ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία. 

Οι κοινές παράμετροι των 2 σχημάτων 

Κοινό χαρακτηριστικό των δύο νέων μορφών ενεργειακών συνεταιρισμών είναι οι κατηγορίες μελών που μπορούν να τις απαρτίζουν, δηλαδή φυσικά πρόσωπα, επιχειρήσεις, ΟΤΑ, και νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Μόνη διαφορά είναι πως στις ΚΑΕ θα μπορούν να υπαχθούν και αγροτικοί συνεταιρισμοί. 

Μάλιστα, για πρώτη φορά θα μπορούν να υπάρξουν ανάλογα συλλογικά εγχειρήματα αποκλειστικά από επιχειρήσεις, οι οποίες θα πρέπει να αριθμούν τουλάχιστον τις 15. Στην περίπτωση των Κοινοτήτων Ανανεώσιμης Ενέργειας (ΚΑΕ), τη δυνατότητα αυτή θα έχουν μόνο μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ των Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών εταιρείες οποιουδήποτε μεγέθους (άρα και μεγαλύτερες). 

Σε σχέση με τις Ε.ΚΟΙΝ., η σημαντικότερη διαφορά και των δύο συλλογικών εγχειρημάτων είναι πως δίνεται τέλος στην ανάπτυξη μονάδων ΑΠΕ για πώληση της ηλεκτροπαραγωγής στο σύστημα με εγγυημένες «ταρίφες». Εξάλλου, αναφορά στην πώληση «πράσινων» κιλοβατώρων υπάρχει μόνο στους τομείς δραστηριοποίησης των Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών, για τις οποίες δεν προβλέπονται έτσι κι αλλιώς οικονομικά κίνητρα ή άλλα προνόμια. 

Επίσης, έχει αυξηθεί ο ελάχιστος αριθμός μελών που πρέπει να τις απαρτίζουν. Επίσης, έχουν μειωθεί στο 20% τα πλεονάσματα χρήσης που μπορούν να διανεμηθούν στα μέλη τους. Το 10% θα παρακρατείται για τον σχηματισμό του τακτικού αποθεματικού και το 70% υπό τη μορφή έκτακτων ή ειδικών αποθεματικών, ώστε να διατεθεί για το αντικείμενο δραστηριότητας της Κοινότητας. 

Οι Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας 

Οι διαφοροποιήσεις των δύο σχημάτων αφορούν κατά κύριο λόγο το αντικείμενο δραστηριοποίησής τους, με τις Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας να έχουν ως βασική «αποστολή» την ανάπτυξη συστημάτων virtual net-metering, για τον συμψηφισμό κατανάλωσης των μελών τους. Μάλιστα, με το σχέδιο νόμου, το virtual net-metering επεκτείνεται γεωγραφικά, καθώς στην περίπτωση των ΚΕΑ, των ΕΚΠ και των «παλιών» Ε.ΚΟΙΝ., οι σταθμοί ΑΠΕ εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού μπορούν πλέον να εγκατασταθούν εκτός Περιφέρειας.  

Όσον αφορά τις Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας, για την προώθηση του virtual net-metering προβλέπεται μία σειρά από διευκολύνσεις και κίνητρα. Την ίδια στιγμή, για τα συστήματα ΑΠΕ που «ωριμάζουν» Κοινότητες Ανανεώσιμες Ενέργειας, οι άδειες θα εξετάζονται κατά προτεραιότητα. Ως συνέπεια, θα εκδίδονται fast track οι Βεβαιώσεις Παραγωγού, οι περιβαλλοντικές άδειες και οι άδειες εγκατάστασης – για τις Οριστικούς Όρους Σύνδεσης, θα εξακολουθήσει να ισχύει η ΥΑ των προτεραιοτήτων. 

Οι ΚΑΕ «όχημα» για τις επιδοτήσεις ΑΠΕ και μπαταριών 

Για τις ΚΑΕ προβλέπεται επίσης και η εφαρμογή μέτρων στήριξης. Επομένως, θα αποτελέσουν το σχήμα με το οποίο πρόκειται να επιδοτηθούν επιχειρήσεις με 360 εκατ. για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και μπαταριών – μέσω προγράμματος που, όπως έγραψε το energypress, o υπουργός ΠΕΝ Κ. Σκρέκας ανακοίνωσε από την Κοζάνη ότι θα ανακοινωθεί εντός Φεβρουαρίου. 

Ως συνέπεια, οι επαγγελματικές ενεργειακές κοινότητες που θα είναι επιλέξιμες στο πρόγραμμα όπως ανέφερε ο υπουργός, θα είναι στην πραγματικότητα  Κοινότητες Ανανεώσιμες Ενέργειας που θα συστήσουν επιχειρήσεις. 

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο σχέδιο νόμου, «με κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού δύναται να προκηρύσσονται προγράμματα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων και συστημάτων αποθήκευσης από ΚΑΕ, προς εφαρμογή του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, με χρηματοδότηση ιδίως από πόρους της Ε.Ε. και του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης». 

Το αντικείμενο των Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών 

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών θα μπορούν να αξιοποιήσουν τα παραπάνω κίνητρα (και να ενταχθούν στο πρόγραμμα επιδότησης), αν πληρούν τις προϋποθέσεις σύστασης των ΚΑΕ. Ωστόσο, η κύρια δραστηριότητα των ΕΚΠ θα αφορά τη συμμετοχή τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. 

Έτσι, οι Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών θα μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες σωρευτικής εκπροσώπησης, να δραστηριοποιούνται σαν ΦοΣΕ Απόκρισης Ζήτησης, αλλά και να παρέχουν υπηρεσίες ενεργειακής απόδοσης.  

Την ίδια στιγμή, θα επιτρέπεται να αποθηκεύουν, να διανέμουν και να προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια. Παράλληλα, θα έχουν τη δυνατότητα να κατέχουν, να συστήνουν, να αγοράζουν ή να μισθώνουν δίκτυα διανομής και να τα διαχειρίζονται αυτόνομα, όπως επίσης και να διαχειρίζονται εντός της κοινότητας την ηλεκτρική ενέργεια που προέρχεται από τις μονάδες παραγωγής τους.