ΕΕ: Μαύρη τρύπα δισεκατομμυρίων στα κεφάλαια για την πράσινη μετάβαση

Την ώρα που προχωρούν οι δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενέργεια και το κλίμα, ολοένα και εγείρονται ερωτήματα σχετικά με το εάν η ΕΕ έχει καταφέρει να εξασφαλίσει τα απαιτούμενα ιδιωτικά κεφάλαια για τον δρόμο προς την πράσινη μετάβαση. Σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου παραμένουν ελάχιστα τα στοιχεία σχετικά με το κόστος της επίτευξης των στόχων για τον προϋπολογισμό της ΕΕ, τους εθνικούς προϋπολογισμούς και τον ιδιωτικό τομέα. Σημειώνεται μάλιστα πως τα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα δεν περιλαμβάνουν επαρκή στοιχεία για τις επενδυτικές ανάγκες και τις πηγές χρηματοδότησης, ώστε να μπορεί να αξιολογηθεί κατά πόσον αποτελούν στέρεη βάση για την επίτευξη των στόχων με ορίζοντα το 2030.

Η ΕΕ δεσμεύτηκε να δαπανήσει τουλάχιστον το 20 % του προϋπολογισμού της για την περίοδο 2014-2020 υπέρ της δράσης για το κλίμα. Στον προϋπολογισμό της για την περίοδο 2021-2027, το ποσοστό αυτό αυξήθηκε σε 30 %, δηλαδή σε περίπου 87 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Το ποσό αυτό είναι μικρότερο από το 10 % των συνολικών επενδύσεων που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων με ορίζοντα το 2030, οι οποίες εκτιμώνται σε περίπου 1 τρισεκατομμύριο ευρώ ετησίως. Οι υπόλοιπες επενδύσεις προβλέπεται να προέλθουν από εθνικούς και ιδιωτικούς πόρους.

Ωστόσο, παρά το γεγονός πως η ΕΕ θέλει να προσελκύσει περισσότερα ιδιωτικά κεφάλαια, καθώς τα δημόσια κονδύλια δεν επαρκούν πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι «τα θέλω της» βρίθουν κενών. Όσον αφορά την εθνική χρηματοδότηση, η έκθεση διαπίστωσε πως η Επιτροπή διαθέτει ελλιπείς πληροφορίες σχετικά με τις πολιτικές των κρατών μελών που αποσκοπούν στην επίτευξη των κλιματικών στόχων τους. Η Επιτροπή λαμβάνει τις πληροφορίες αυτές μέσω της βάσης δεδομένων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) σχετικά με τις πολιτικές και τα μέτρα για τα αέρια θερμοκηπίου στην Ευρώπη». Σημειώνεται πως από το 2015, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να υποβάλλουν ανά διετία στοιχεία σχετικά με τις εθνικές πολιτικές και τα μέτρα που εφαρμόζουν για τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου.

Όσον αφορά την ιδιωτική χρηματοδότηση, ούτε η Επιτροπή ούτε οι αρχές που ερωτήθηκαν στα πέντε κράτη μέλη μπορούσαν να παράσχουν στοιχεία σχετικά με το ύψος των ιδιωτικών κεφαλαίων που κινητοποιήθηκαν για την επίτευξη των στόχων του 2020 ούτε να εκτιμήσουν τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που επιτεύχθηκε ως αποτέλεσμα ιδιωτικής δράσης.

Αντιστοίχως, όσον αφορά τους στόχους με ορίζοντα το 2030, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι οι εκτιμήσεις του 2016 σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με τις χρηματοδοτικές ανάγκες δεν ακολουθήθηκαν από παρόμοιες αξιολογήσεις σε εθνικό επίπεδο στα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα και ανάλυση των πηγών χρηματοδότησης για την κάλυψη των κενών. Επομένως, δεν υπάρχουν πληροφορίες ότι θα διατεθεί επαρκής χρηματοδότηση για την επίτευξη των στόχων με ορίζοντα το 2030, ιδίως από τον ιδιωτικό τομέα. Η Επιτροπή ανέφερε επίσης ότι απουσιάζει η συλλογική φιλοδοξία από πλευράς των κρατών μελών όσον αφορά την επίτευξη του στόχου ενεργειακής απόδοσης του 2030, ο οποίος είχε ήδη αποδειχθεί ο δυσκολότερος να επιτευχθεί έως το 2020.

Προκειμένου να υποστηρίξει τα κράτη μέλη στη δέσμευσή τους για επίτευξη των στόχων με ορίζοντα το 2030, η Επιτροπή πρέπει:

α) να συνεργαστεί μαζί τους προκειμένου στα επικαιροποιημένα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα να συμπεριληφθούν συνεκτικές πληροφορίες σχετικά με το αναμενόμενο κόστος και τα αποτελέσματα των πολιτικών που αποσκοπούν στην επίτευξη των στόχων, καθώς και σχετικά με τις επενδυτικές ανάγκες και τις πηγές χρηματοδότησης για την κάλυψη των αναγκών αυτών.

β)να αξιολογήσει τη σκοπιμότητα της ενίσχυσης του ισχύοντος συστήματος μεταβίβασης δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου και μεριδίων ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μεταξύ των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας μεγαλύτερης ευθυγράμμισης των τιμών των μεταβιβάσεων με τις τιμές της αγοράς.

Συμπερασματικά, όσον αφορά τους στόχους με ορίζοντα το 2030, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι οι εκτιμήσεις του 2016 σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με τις χρηματοδοτικές ανάγκες δεν ακολουθήθηκαν από παρόμοιες αξιολογήσεις σε εθνικό επίπεδο στα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα και ανάλυση των πηγών χρηματοδότησης για την κάλυψη των κενών. Επομένως, δεν υπάρχουν πληροφορίες ότι θα διατεθεί επαρκής χρηματοδότηση για την επίτευξη των στόχων με ορίζοντα το 2030, ιδίως από τον ιδιωτικό τομέα. Η Επιτροπή ανέφερε επίσης ότι απουσιάζει η συλλογική φιλοδοξία από πλευράς των κρατών μελών όσον αφορά την επίτευξη του στόχου ενεργειακής απόδοσης του 2030, ο οποίος είχε ήδη αποδειχθεί ο δυσκολότερος να επιτευχθεί έως το 2020.

(Αναδημοσίευση από το powergame.gr)