Ήρθε και το COP27.

Πόσο γρήγορα περνάει ο καιρός, όταν περνάς καλά!

Πότε ήταν το COP21 που γέννησε ελπίδες ότι φτάσαμε στην αρχή του τέλους, ότι θα ξηλώναμε το πολύ χοντρό πουλόβερ των ορυκτών καυσίμων και θα ξημέρωνε μια κλιματικά καλύτερη μέρα…..

Μπα, δεν είναι εύκολα αυτά τα πράγματα.

Όχι μόνο δεν το ξηλώσαμε, αλλά άρχισε να πλέκεται καινούργιο και να δούμε που θα μας πάει.

Στο COP26 της Γλασκώβης, είχαν χτιστεί ελπίδες και προσδοκίες όσο για κανένα άλλο προηγούμενο COP, αλλά στο τέλος η κατάληξη ήταν η ίδια: μια τρύπα στο ταχύτατα θερμαινόμενο νερό των ωκεανών.

Το τελικό χλιαρό σύμφωνο της Γλασκώβης (Glasgow Climate Pact) ήταν μια τόση δα ασπιρινούλα για το βαριά άρρωστο κλίμα.

Κι όσο κι αν ίσχυσε το καλύτερα αυτό από κανένα σύμφωνο, που ομολογουμένως έχει μια λογική, αυτή η λογική εξανεμίζεται αν δούμε που βρισκόμαστε στη λεωφόρο της κλιματικής κρίσης.

Ο στόχος συγκράτησης της ανόδου της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από 1,5οC είναι ουσιαστικά άπιαστος, όπως άλλωστε δηλώνει και ο Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτιέρες.[i] 

Επομένως με αυτό ως μέτρο κρίσης και αξιολόγησης της επιτυχίας των αποφάσεων ενός COP, το COP26 πέρασε κάτω από τον πήχη.

Τι άλλο κουβαλάμε μαζί μας από το COP26;

Μια μικρή σημειολογικά επιτυχία: ήταν το πρώτο COP σε απόφαση του οποίου γίνεται αναφορά στα ορυκτά καύσιμα, έστω και με χλιαρό τρόπο και μόνο στον άνθρακα.   

Φανταστείτε τη δύναμη του λόμπυ των ορυκτών καυσίμων.

Επί 25 COP (από το 1994) μιλάμε για κλιματική αλλαγή, για ανάγκη μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και δεν λέμε λέξη για ορυκτά καύσιμα. Δεν αναφερόμαστε στην αιτία των δεινών μας. Απίστευτο!

Αλλά στο 26^ο κάνουμε τουλάχιστον μια χλιαρή αναφορά στα ορυκτά καύσιμα.

Αλλά ακολούθησε και μια ήττα: έγινε αποδεκτή η περίφημη πια αλλαγή (τακτική υποχώρηση) στην περιγραφή της εκμετάλλευσης άνθρακα:

Αντί να γράφει στο τελικό κείμενο σταδιακή κατάργηση του άνθρακα (Coal phase out) συμφωνήθηκε να γράφει σταδιακή μείωση του άνθρακα(coal phase down).

Κι έτσι χάσαμε και τον 26^ο αγώνα.

Τώρα πάμε στον 27^ο αγώνα με κύριο χαρακτηριστικό που επηρεάζει όλους και όλα, την ενεργειακή κρίση.

Η ενεργειακή κρίση ουσιαστικά έχει ανατρέψει την δειλή πορεία απανθρακοποίησης που μόλις είχε ξεκινήσει, γιατί έχει οδηγήσει όλους στα κάγκελα να παρακαλάνε τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων να βρουν νέες πηγές για να καλύψουν την απώλεια του ρωσικού ορυκτού αερίου.

Μια κρίση η οποία ενδυναμώνει το λόμπυ των ορυκτών καυσίμων και από την οποία οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων αναμένεται να έχουν κέρδη μόνο μέσα στο 2022 πάνω από 4 τρις δολάρια.[ii]

Φοβάμαι λοιπόν, πως αυτή η ομάδα δεν χάνει και θα ηττηθούμε πανηγυρικά για 27^η φορά.

Έτσι φυσικά χάνουμε όλοι, αλλά αυτά ακούγονται αμπελοφιλοσοφίες, επειδή η καταστροφή θα συμβεί μεθαύριο και όχι σήμερα.

Αλλά δυστυχώς θα συμβεί και με ημίμετρα και πασαλείμματα δεν αντιμετωπίζεται η κλιματική κρίση. Τα πράγματα είναι πολύ άσχημα και χειροτερεύουν ταχύτατα. 

Χρειάζεται ουσιαστική κλιματική δράση και όχι μόνο κούφιες υποσχέσεις.

Όπως είπε και ο Γ.Γ. των Η.Ε.

Αυτή είναι η ουσία.

Τα COP εξελίσσονται σε Greenwashing εκδηλώσεις. Γίνονται βήματα προς την σωστή κατεύθυνση, αλλά είναι τόσο μικρά που δεν επηρεάζουν την πορεία της κλιματικής κρίσης. Οπότε ουσιαστικά είναι σαν να δίνουν πιστοποιητικά κλιματικής νομιμοφροσύνης στους μετέχοντες.

Χάνοντας τον ένα μετά τον άλλο τους αγώνες των COP κάποια στιγμή θα υποβιβαστούμε και ειλικρινά δεν ξέρω ποια κατηγορία ζωής μας περιμένει και πως θα την αντέξουμε.

Δρ. Γιάννης Τσιπουρίδης

Σύμβουλος Μηχανικός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας,

Δ/ντης Κέντρου Ερευνών Ανανεώσιμων και Κλιματικης Αλλαγής στο πανεπιστήμιο της Μομπάσα, Κένυα.