Από τις ΗΠΑ "περνάει" η απεξάρτηση της Πολωνίας από τον άνθρακα.
Στην επαρχία Σιλεσία της Νότιας Πολωνίας, ο άνθρακας εκτιμάται ως «μαύρος χρυσός». Τα ορυχεία έχουν διαμορφώσει το τοπίο και τον πολιτισμό αυτής της περιοχής, μετατρέποντας την Πολωνία τον κύριο παραγωγό άνθρακα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μισό εκατομμύριο εργαζόμενοι εξαρτώνται από αυτήν τη βιομηχανία, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 80.000 ανθρακωρύχων. Ο 45χρονος Μαρσίν δουλεύει στα πολύτιμα ορυκτά καύσιμα τα τελευταία 10 χρόνια. Αλλά, όπως πολλοί άλλοι ανθρακωρύχοι, ανησυχεί για το μέλλον του, καθώς η πολωνική κυβέρνηση δεσμεύεται να κλείσει όλα τα ορυχεία της χώρας έως το 2049.
«Όλοι φοβούνται και αναρωτιούνται αν θα δουλέψουν εδώ μέχρι τη συνταξιοδότησή τους. Η αλλαγή ειδίκευσης θα είναι πρόβλημα. Όλοι θα ήθελαν να εργαστούν με αίσθηση ασφάλειας, προκειμένου να κάνουν σχέδια και να χτίσουν ένα μέλλον, και να μην απειλούνται κάθε χρόνο, όπως είμαστε, ότι τα ορυχεία θα κλείσουν, αναρωτιόμαστε τι θα συμβεί στη συνέχεια», είπε στο Euronews ο Μαρσίν Λικότα, ανθρακωρύχος.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πιέζει την Πολωνία να καταργήσει πιο άμεσα τη βιομηχανία άνθρακα. Και αυτή η πίεση θα μπορούσε σύντομα να ενταθεί, καθώς ο Τζο Μπάιντεν μπαίνει στον Λευκό Οίκο με μια πιο πράσινη ατζέντα από τον προκάτοχό του. Ωστόσο, για αυτόν τον πρόεδρο των μεταλλευτικών ενώσεων, η αποχώρηση του υποστηρικτή άνθρακα Ντόναλντ Τραμπ αντιπροσωπεύει μια συμβολική αλλαγή και όχι μια πρακτική.
«Κατά κάποιον τρόπο, αισθανθήκαμε καλύτερα και μας άρεσε όταν ο Ντόναλντ Τραμπ είπε ξεκάθαρα ότι πρέπει να διατηρήσουμε τον άνθρακα. Ωστόσο, ούτε ο Τραμπ ούτε ο Μπάιντεν δεν θα αλλάξουν τους στόχους της ΕΕ να μειώσουν τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα κατά 55% το 2030 και να είναι κλιματικά ουδέτερες το 2050», είπε ο Μπογκουσλαβ Χουτεκ, πρόεδρος του εθνικού τμήματος εξορύξεων στην Πολωνία.
Η εξάρτηση της Πολωνίας από τον άνθρακα κοστίζει. Οι μονάδες παραγωγής ενέργειας από άνθρακα, που παράγουν το 75% της πολωνικής ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και η καύση άνθρακα για θέρμανση, έχουν ως αποτέλεσμα την ατμοσφαιρική ρύπανση και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος. 33 από τις 50 πιο μολυσμένες πόλεις στην ΕΕ βρίσκονται στην Πολωνία. Ωστόσο, ακτιβιστές του κλίματος, όπως ο Πάτρικ, βασίζονται στη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ για να αλλάξει αυτό.
«Θα είναι πολύ σημαντικό να βελτιώσουμε την πολιτική μας για το κλίμα στην Πολωνία, να είμαστε πολύ πιο φιλόδοξοι και να επιτύχουμε γρηγορότερα τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού», λέει ο Πατρικ Μπιάλας, ακτιβιστής.
Ωστόσο, για αυτόν τον μελετητή διεθνών σχέσεων, η επιρροή του Τζο Μπάιντεν στην πολωνική πολιτική θα εξαρτηθεί από την ικανότητά του να συνεργαστεί με το κυβερνών κόμμα. Ένα κόμμα που κατηγόρησε δημόσια ότι υπονομεύει το κράτος δικαίου…
«Βλέπετε τι συμβαίνει σε όλα τα θέματα, από τη Λευκορωσία έως την Πολωνία έως την Ουγγαρία και την άνοδο των ολοκληρωτικών καθεστώτων στον κόσμο», είχε δηλώσει ο εκλεγμένος Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν πριν καν εκλεγεί.
«Περιμένω ότι η διοίκηση του Μπάιντεν θα είναι πιο επικριτική. Ίσως στην αρχή να χρησιμοποιήσουν διπλωματικά κανάλια για να επηρεάσουν την πολωνική κυβέρνηση, αλλά αν αυτό αποτύχει, θα χρησιμοποιήσουν δημόσιες δηλώσεις για να ασκήσουν πίεση στην τρέχουσα πολωνική κυβέρνηση», λέει ο Τόμας Πουγκασεβιτς, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο πανεπιστήμιο Jagiellonian.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επίσης έννομο συμφέρον στην έξοδο της Πολωνίας από τον άνθρακα, καθώς η Βαρσοβία στοχεύει στην ανάπτυξη πυρηνικών σταθμών με αμερικανική τεχνολογία. Αυτό, σε συνδυασμό με τους στόχους της ΕΕ για την κλιματική ουδετερότητα, αναμένεται να σημάνει το τέλος του πολωνικού άνθρακα πριν από τα μέσα του αιώνα. Παραμένει μια δύσκολη πρόκληση το πώς θα αντισταθμιστούν οι χιλιάδες θέσεις εργασίας που θα χαθούν κατά τη διαδικασία. Κι αυτό θα είναι το κλειδί για μια επιτυχημένη πράσινη μετάβαση.
(της Μαρίας Ψαρά, euronews.gr)
19 Ιανουαρίου 2021
energypress
