ΑΠΕ: Εκτοξεύτηκαν την περίοδο της ενεργειακής κρίσης του 2022

Διπλασιασμό της δυνατότητας των ΑΠΕ την επόμενη πενταετία στην Ευρώπη προβλέπει η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας

Η ενεργειακή κρίση έχει δημιουργήσει μιαν «άνευ προηγουμένου δυναμική ανάπτυξης» των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), των οποίων οι παγκόσμιες δυναμικότητες σχεδόν θα διπλασιαστούν τα επόμενα πέντε χρόνια, υπογραμμίζει η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (IEA). Σύμφωνα με έκθεση για την πορεία των ΑΠΕ το 2022, που έδωσε στη δημοσιότητα την Τρίτη η υπό την αιγίδα του ΟΟΣΑ λειτουργούσα διακυβερνητική οργάνωση, την επόμενη πενταετία ο κλάδος θα πετύχει ανάπτυξη ανάλογη με εκείνη που είχε εμφανίσει τα 20 τελευταία χρόνια.

Ειδικότερα, η ηλιακή και η αιολική ενέργεια θα εξελιχθούν από κοινού σε κύριες πηγές παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο έως το έτος 2025, εκθρονίζοντας τον άνθρακα. Κι αυτό επειδή οι χώρες της Δύσης επιδιώκουν να μειώσουν όσο το δυνατόν ταχύτερα την εξάρτησή τους από τα ορυκτά καύσιμα μετά από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

«Η παγκόσμια δυναμικότητα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αναμένεται να κερδίσει 2.400 γιγαβάτ (GW) κατά την περίοδο 2022-2027», υπολόγισαν οι αναλυτές της IEA στην ετήσια έκθεσή τους. Πρόκειται για δυναμικότητα ανάλογη με την ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας της Κίνας και κατά το ένα τρίτο μεγαλύτερη από αυτή που προέβλεπαν οι ειδικοί μόλις πριν από ένα έτος, στην προηγούμενη έκθεση της Υπηρεσίας.

Πόλεμος-επιταχυντής

Η εδρεύουσα στο Παρίσι Υπηρεσία, η οποία επιτελεί για τα κράτη ένα συμβουλευτικό για τις ενεργειακές τους πολιτικές έργο, χαρακτηρίζει πρωτόγνωρη την ταχύτητα και τη δυναμική με την οποία οι κυβερνήσεις «μπόρεσαν να ωθήσουν τις ανανεώσιμες πηγές λίγο παραπέρα». Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την Ευρώπη, η οποία επιδιώκει να αντικαταστήσει τάχιστα το ρωσικό αέριο και εν γένει τους υδρογονάνθρακες που εισάγει από τη Ρωσία. Η ΙΕΑ προβλέπει ότι την επόμενη πενταετία (έως το 2027) η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ στην Ευρώπη θα διπλασιαστεί.

Δεν είναι όμως η αναπτυγμένη μεν αλλά με μόλις μισό δισεκατομμύριο πληθυσμό (αν εξαιρεθεί η Ρωσία) Ευρώπη που θα επιτύχει την ποθούμενη από τους ειδικούς και υποδηλούμενη ως αναγκαία για τη σωτηρία του πλανήτη απαναθρακοποίηση. Όπως είναι εύλογο, η περιβόητη «ενεργειακή μετάβαση» δεν μπορεί να εξαρτάται από δεκάδες χώρες ο πληθυσμός των οποίων φθάνει μόλις στο 1/16 του παγκόσμιου, αλλά πρωτίστως από τις δύο χώρες που συγκεντρώνουν το μισό πληθυσμό του πλανήτη: την Κίνα και την Ινδία.

Και από τις εξόχως ενεργοβόρες Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής βεβαίως, που με πληθυσμό μόλις 332 εκατομμυρίων είναι η δεύτερη σε κατανάλωση ενέργειας χώρα στον κόσμο μετά από την Κίνα (και με υπερδιπλάσια κατανάλωση από την τρίτη, την Ινδία).

Η κρίση ως αφορμή και ευκαιρία

«Κίνα, ΗΠΑ και Ινδία ηγούνται και πρωταγωνιστούν του κινήματος απανθρακοποίησης του πλανήτη, με προγράμματα και μεταρρυθμίσεις που αρχικά δεν αναμένονταν να προχωρήσουν τόσο γρήγορα», είναι η αισιόδοξη διαπίστωση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας στην εφετινή έκθεσή της.

«Το παράδειγμα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δείχνει ότι η ενεργειακή κρίση θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μια ιστορική καμπή προς ένα καθαρότερο και ασφαλέστερο παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα», τόνισε η διευθύντρια της IEA Φέιθ Μπάιρολ. Και υπενθύμισε ότι «μια ανάλογη επιτάχυνση του ρυθμού ενεργειακής μετάβασης έχει κομβική σημασία αν θέλουμε να διατηρήσουμε μια πιθανότητα να περιορίσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου μετά τη Βιομηχανική Επανάσταση».

Οι φθηνότερες ενεργειακές πηγές

Σε ό,τι αφορά τις διάφορες «πράσινες και καθαρές» τεχνολογίες, η έρευνα της ΙΕΑ έδειξε ότι η ηλιακή και η αιολική ενέργεια αποτελούν σήμερα για τις περισσότερες χώρες τα λιγότερο κοστοβόρα μέσα παραγωγής ηλεκτρισμού. Οι ειδικοί της Υπηρεσίας προβλέπουν τον τριπλασιασμό των φωτοβολταϊκών πάρκων την πενταετία 2022-2027, κυρίως εκείνων που εγκαθίστανται στις στέγες των εμπορικών ακινήτων και των κατοικιών, «δεδομένου ότι οι καταναλωτές θα θελήσουν να περιορίσουν το κόστος των λογαριασμών ρεύματος που πληρώνουν».

Η ΙΕΑ διαπιστώνει εξάλλου ότι έχει ξεκινήσει μια «γεωγραφική διαφοροποίηση» σε ό,τι αφορά την παραγωγή του εξοπλισμού για φωτοβολταϊκά, με ένα όλο και μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής δηλαδή να μεταφέρεται προς την Ινδία και τις ΗΠΑ.

Σε ό,τι αφορά την αιολική ενέργεια, προβλέπεται η παραγωγική ισχύς της να διπλασιαστεί την επόμενη πενταετία στα τέσσερα πέμπτα του πλανήτη, με ανεμογεννήτριες όμως εγκατεστημένες στο εδάφος, όχι σε θαλάσσια πάρκα. Τέλος σε ό,τι αφορά τα βιοκαύσιμα, η έρευνα προβλέπει ανάπτυξη της τάξεως του 22% για την επόμενη πενταετία χάρη κυρίως στις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Βραζιλία, την Ινδονησία και την Ινδία, χώρες των οποίων οι κυβερνήσεις έχουν υιοθετήσει μέτρα στήριξης αυτής της πηγής παραγωγής ενέργειας.