Αναλυτική παρουσίαση: Τι προβλέπει το draft του master plan για την απολιγνιτοποίηση της Δυτικής Μακεδονίας.

Μια πρώτη εικόνα του τι «μέλλει γενέσθαι» με την Δυτική Μακεδονία μετά το «σβήσιμο» των λιγνιτικών μονάδων δίνει το προσχέδιο του σχεδίου δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών, το οποίο παρουσιάστηκε στις ομάδες εργασίας Δυτικής Μακεδονίας την Δευτέρα 7 Σεπτεμβρίου 2020.

Όπως υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά, η περιοχή αλλάζει από κέντρο λιγνίτη σε κέντρο παραγωγής και έρευνας καθαρής ενέργειας με διαφοροποιημένο οικονομικό μοντέλο. Προς τούτο το draft του master plan ξεχωρίζει τους πέντε τομείς ανάπτυξης προσδιορίζοντας ορισμένες υπό εξέταση επενδυτικές πρωτοβουλίες.

Καθαρή Ενέργεια: Φωτοβολταϊκά πάρκα (2.3 GW), σύγχρονη μονάδα φυσικού αερίου, κοιλάδα ενεργειακής έρευνας και τεχνολογίας σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Ενδεικτικά στο κομμάτι της ενεργειακής έρευνας και τεχνολογίας επισημαίνονται η ηλεκτροκίνηση, το υδρογόνο και εναλλακτικά καύσιμα, τεχνολογίες αποθήκευσης.

Βιομηχανία, βιοτεχνία και εμπόριο: Στα πλαίσια μετατροπής της Δυτικής Μακεδονίας σε κέντρο σύγχρονης βιομηχανίας και πύλη της Ελλάδας στα Βαλκάνια εξετάζεται η δημιουργία βιομηχανικού πάρκου ηλεκτροκίνησης.

Έξυπνη αγροτική παραγωγή: Έξυπνες αγροτικές μονάδες παραγωγής τελευταίας τεχνολογίας

Βιώσιμος τουρισμός: Οικοσύστημα οινικού τουρισμού στα πρότυπα της Βόρειας Ιταλίας

Άλλες επενδύσεις: Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η ανάπτυξη υπερσύγχρονης κλινικής φυσικής αποκατάστασης στην προοπτική η Δυτική Μακεδονία να αποτελέσει διαβαλκανικό προορισμό φυσικής ιατρικής και αποκατάστασης.

Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, τα παραπάνω συνιστούν «πεδίο δόξης λαμπρό» για την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων αλλά και σχημάτων ΣΔΙΤ προς υλοποίηση των προτεινόμενων επενδύσεων. Στην περίπτωση ωστόσο της δημιουργίας κοιλάδας έρευνας και τεχνολογίας προκρίνεται ο δημόσιος φορέας ως φορέας υλοποίησης του έργου.

Τα επενδυτικά έργα που θα αναληφθούν από ιδιώτες θα χρηματοδοτηθούν με ίδια κεφάλαια και μόχλευση ενώ θα υπάρξει και κατάλληλη δέσμη επενδυτικών κινήτρων. Η ιδιωτική πρωτοβουλία προκρίνεται κυρίως για τις εμβληματικές επενδύσεις καθώς και για δορυφορικές αναπτυξιακές δράσεις. Οι επενδύσεις που θα αναληφθούν από δημόσιους φορείς θα χρηματοδοτηθούν από τον κρατικό και τον κοινοτικό προϋπολογισμό και τα σχετικά προγράμματα χρηματοδότησης.

Οι δημόσιες επενδύσεις προκρίνονται για ορισμένες εμβληματικές επενδύσεις και κυρίως για υποστηρικτικές δράσεις και έργα υποδομών. Τέλος τα ΣΔΙΤ, που θα πραγματοποιηθούν με συγχρηματοδότηση ιδιωτών επενδυτών και δημόσιων φορέων, προκρίνονται για ορισμένες εμβληματικές επενδύσεις αλλά κυρίως για υποστηρικτικές δράσεις και έργα υποδομών.

Στο μέτωπο της απασχόλησης οι εκτιμήσεις μιλούν για έως 5,100 άμεσες και έως 6,400 έμμεσες και προκαλούμενες θέσεις εργασίας ως απόρροια των προαναφερόμενων εμβληματικών επενδύσεων και αναπτυξιακών δράσεων. Πιο συγκεκριμένα, τα νούμερα της αρχικής εκτίμησης «μιλούν» για 7 εμβληματικές επενδύσεις από όλους τους πυλώνες ανάπτυξης, συνολικού προϋπολογισμού 2 με 2.5 δισεκατομμύρια ευρώ από ιδιώτες και ΣΔΙΤ.

Ενδεικτικές αναπτυξιακές δράσεις που καταγράφονται στο προσχέδιο του master plan και μπορούν να έχουν εφαρμογή στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας είναι οι εξής:

• Φωτοβολταϊκά Πάρκα
• Σύγχρονη μονάδα φυσικού αερίου
• Κοιλάδα ενεργειακής έρευνας και τεχνολογίας
• Μονάδα διαχείρισης αποβλήτων
• Μονάδα παραγωγής πράσινου υδρογόνου
• Συγκεντρωτικά ηλιακά συστήματα για παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρισμού (CSP/CHP)
• Εγκαταστάσεις αποθήκευσης ενέργειας
• Δημιουργία κέντρου επεξεργασίας βιομάζας
• Μονάδα ευφυούς κτηνοτροφίας και ζωοτροφών
• Έξυπνες αγροτικές μονάδες παραγωγής (π.χ. υδροπονία)
• Ενίσχυση καλλιέργειας προϊόντων ΠΟΠ με έμφαση στις εξαγωγές
• Παραγωγή λιπασμάτων και εδαφοβελτιωτικών με βάση το λιγνίτη
• Μονάδες μεταποίησης και συσκευασίας αγροτικών προϊόντων
• Πρωτότυπο θεματικό πάρκο περιπέτειας, ψυχαγωγίας και εκπαίδευσης
• Οικοσύστημα οινικού τουρισμού στα πρότυπα της Βόρειας Ιταλίας
• Κατασκευή καταλυμάτων για «Τρίτη ηλικία» - ανάπτυξη ασημένιας οικονομίας
• Ανάδειξη χώρων πολιτιστικής κληρονομιάς
• Βιομηχανικό πάρκο ηλεκτροκίνησης
• Μονάδα παραγωγής ανταλλακτικών, μερών ή ολόκληρων αυτοκινήτων
• Ανάπτυξη βιομηχανίας ανταλλακτικών και εξαρτημάτων (π.χ. πάνελ, καλώδια, πυλώνες Α/Γ, μετρητές)
• Προσέλκυση ξένων φοιτητών για σπουδές σε ενέργεια, ανθρωπιστικές σπουδές, οικονομία και διοίκηση
• Ανάπτυξη πρότυπων σχολείων
• Μουσεία τεχνολογίας, έρευνας και βιομηχανίας
• Ίδρυση κέντρου ναυτικής εκπαίδευσης
• Υπερσύγχρονη κλινική φυσικής αποκατάστασης
• Εγκατάσταση σχετικών δημόσιων υπηρεσιών στην περιοχή (π.χ. ΚΕΠ επιχειρηματικότητας, γραφείο ΑΠΕ)

Ένα ακόμη ζήτημα που τονίζεται στην παρουσίαση του προσχέδιου είναι το κομμάτι της επανακατάρτισης του εργατικού δυναμικού της περιοχής, δεδομένου ότι «η μετάβαση στην ‘επόμενη μέρα’ απαιτεί διαφορετικές δεξιότητες ανά χρονική φάση». Μάλιστα, όπως προκύπτει από τον παρακάτω πίνακα, περίπου 2,600 θέσεις (47%) αναμένεται να χρειαστούν μέτρια ή υψηλή επανακατάρτιση για τη φάση λειτουργίας των επιχειρήσεων και των δραστηριοτήτων.  

Στα "συνοδευτικά αρχεία", σε μορφή pdf μπορείτε να βρείτε ολόκληρη την παρουσίαση. 

9 Σεπτεμβρίου 2020

energypress