Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την Τετάρτη (19 Οκτωβρίου) τροποποιήσεις στο πλαίσιο των κρατικών ενισχύσεων, οι οποίες θα διευκολύνουν τα κράτη μέλη να στηρίζουν οικονομικά τις δραστηριότητες έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας για την ενίσχυση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, η αλλαγή αυτή θα πρέπει επίσης να οδηγήσει σε περισσότερες ιδιωτικές επενδύσεις.

«Οι στοχευμένες αλλαγές που εισάγονται στους κανόνες μας θα στηρίξουν την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση της Ευρώπης διευκολύνοντας τις επενδύσεις του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στην πρωτοποριακή καινοτομία και την έρευνα, καθώς και στις υποδομές δοκιμών και πειραματισμού», ανέφερε σε δήλωσή της η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Επιτροπής της ΕΕ Margrethe Vestager.

Οι κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις είναι συνήθως αρκετά αυστηροί, καθώς απαγορεύουν στα κράτη μέλη να στηρίζουν ορισμένες εταιρείες, καθώς αυτό μπορεί να στρεβλώσει τον ανταγωνισμό στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά. Ωστόσο, υπάρχουν και εξαιρέσεις.

Ενημερωμένοι ορισμοί

Το πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων για την έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία (πλαίσιο ΕΑΚ) καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη μπορούν να στηρίζουν τις προσπάθειες των εταιρειών για έρευνα και ανάπτυξη χωρίς να παραβιάζουν τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων.

«Το πλαίσιο ΕΑΚ έχει σχεδιαστεί για να διευκολύνει και να δώσει κίνητρα σε νέες επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη από τις εταιρείες, οι οποίες δεν θα γίνονταν χωρίς την υποστήριξη κρατικών ενισχύσεων λόγω των υψηλών κινδύνων και της αβεβαιότητας που συνεπάγονται αυτές οι δραστηριότητες Ε&Α», δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής στη EURACTIV.

Η απόφαση της Τετάρτης αποτελεί το επιστέγασμα μιας διαδικασίας επαναξιολόγησης που ξεκίνησε το 2019.

«Με την αναθεώρηση του πλαισίου ΕΑΚ, ορισμένες διατάξεις, όπως οι υφιστάμενοι ορισμοί των δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας, αποσαφηνίστηκαν και απλοποιήθηκαν», δήλωσε ο εκπρόσωπος.

Η Επιτροπή διευκρίνισε ότι οι δραστηριότητες Ε&Α που σχετίζονται με τις ψηφιακές τεχνολογίες είναι επίσης επιλέξιμες για στήριξη στο νέο πλαίσιο. Για παράδειγμα, τα κράτη μέλη επιτρέπεται πλέον ρητά να στηρίζουν οικονομικά εταιρείες με δραστηριότητες Ε&Α στην τεχνητή νοημοσύνη.

Περισσότερες δοκιμές και πειραματισμοί

Επιπλέον, το πεδίο εφαρμογής του πλαισίου επεκτάθηκε ώστε να περιλαμβάνει «δημόσια στήριξη για υποδομές δοκιμών και πειραματισμού που απαιτούνται για την ανάπτυξη, τη δοκιμή και την αναβάθμιση τεχνολογιών».

Η αλλαγή αυτή υποστηρίζει κλάδους όπου οι καινοτομίες δεν μπορούν να βγουν στην αγορά κατευθείαν από το ερευνητικό εργαστήριο. Για παράδειγμα, η ένωση επιχειρήσεων Hydrogen Europe χαρακτήρισε το προηγούμενο πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων «ακατάλληλο για το σκοπό του» στα δημόσια σχόλιά της σχετικά με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.

Πριν το υδρογόνο εφαρμοστεί ως μεγάλη βιομηχανική πηγή ενέργειας, απαιτούνται μεγάλα έργα επίδειξης, για τα οποία το προηγούμενο πλαίσιο ήταν «ακατάλληλο», σύμφωνα με την ένωση επιχειρήσεων.

Άλλες βιομηχανίες μεγάλης κλίμακας που είναι πιθανό να υποστούν σημαντικές αλλαγές, όπως η ενεργειακή βιομηχανία ή η χαλυβουργία, ζήτησαν επίσης την ένταξη της «πειραματικής ανάπτυξης» στο νέο πλαίσιο ΑΠΕ.

Αναβάθμιση της ευρωπαϊκής καινοτομίας

Η αναβάθμιση των τεχνολογιών που αναπτύσσονται στην Ευρώπη αποτελεί εδώ και καιρό πονοκέφαλο για την ΕΕ, ιδίως στις ψηφιακές βιομηχανίες, όπου οι αμερικανικές εταιρείες κυριαρχούν στην αγορά, αν και η κατάσταση της κούρσας είναι λιγότερο ξεκάθαρη στις πράσινες τεχνολογίες.

Έχουν αναφερθεί πολλοί λόγοι για την έλλειψη ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης, όπως για παράδειγμα, τα εναπομείναντα ρυθμιστικά εμπόδια εντός της ΕΕ, η πιο προστατευτική εργατική νομοθεσία, οι γλωσσικοί φραγμοί ή η έλλειψη μιας μεγάλης και ενιαίας κεφαλαιαγοράς που θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη ευρωπαϊκών καινοτομιών.

Με το επικαιροποιημένο πλαίσιο ΑΠΕ, η Επιτροπή της ΕΕ προσπαθεί να κάνει ένα μικρό βήμα για να αντισταθμίσει την ευρωπαϊκή υστέρηση στην τεχνολογική κούρσα.

«Με το αναθεωρημένο πλαίσιο ΑΠΕ, θα διευκολυνθούν πρόσθετες επενδύσεις σε δραστηριότητες Ε&Α, οι οποίες, όταν είναι επιτυχείς, θα οδηγήσουν σε περαιτέρω ιδιωτικές επενδύσεις, φέρνοντας έτσι καινοτόμες τεχνολογίες και προϊόντα στην αγορά», δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής στη EURACTIV.

(euractiv.gr)