Ημερίδα για την επίτευξη επιθυμητών μεταβάσεων σε οικονομίες χαμηλού άνθρακα: η περίπτωση της Υποσαχάριας Αφρικής

Οι αλλαγές που παρακολουθούμε στο κλιματικό σύστημα εδώ και δεκαετίες, και οι οποίες πλέον έχουν κορυφωθεί στην υφιστάμενη κλιματική κρίση, αποτελούν μόνο μία από μία σειρά αλληλοεπικαλυπτόμενων περιβαλλοντικών κρίσεων.  

Πράγματι, το 2020 έχει υπάρξει πρωτοφανές, τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τον πλανήτη. Η πανδημία έχει επηρεάσει ζωές και οικονομίες σε ολόκληρο τον κόσμο. Ταυτόχρονα, η υπερθέρμανση του πλανήτη και η κλιματική αποδιοργάνωση δεν κάνουν διάλειμμα. Δεν έχει γίνει ποτέ τόσο εμφανές ότι χρειαζόμαστε μακροπρόθεσμες, αποφασιστικές μεταβάσεις, σε ένα πλαίσιο συνδιακυβέρνησης, για να αντιμετωπίσουμε την κρίση αυτή και να επιτύχουμε βιώσιμη ανάπτυξη, δυο προτεραιότητες που οφείλουν να είναι στο επίκεντρο των προσπαθειών (και προϋπολογισμών) ανάκαμψης από την πανδημία.

Σε αυτήν την κατεύθυνση, φορείς χάραξης πολιτικής και επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται ολοένα και περισσότερο το δυναμικό των συμπεριφορικών αλλαγών και των τρόπων ζωής στην επιτάχυνση (ή επιβράδυνση) των βιώσιμων μεταβάσεων, και την ανάγκη μελέτης και κατανόησης του δυναμικού αυτού για τον αποτελεσματικό προγραμματισμό δράσεων και επενδύσεων, αντίστοιχα. 

Έτσι, η επιστημονική υποστήριξη της κλιματικής δράσης δεν πρέπει να αφορά μόνο στην ανάλυση του τι (τεχνολογίες/πολιτικές) αλλά και του πότε, πού και κυρίως για ποιους. 

Ένα από τα μαθήματα αυτής της πανδημίας είναι ότι απαιτούνται σημαντικοί πόροι και χρόνος για να καλλιεργηθεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης, το οποίο λαμβάνει υπόψη την πραγματική πολυπλοκότητα του εθνικού πλαισίου και της τοπικής διακυβέρνησης.

Από επιστημονικής πλευράς, τα μοντέλα μπορούν να δώσουν μία υπό συνθήκες χρήσιμη προσέγγιση της πραγματικότητας, αλλά δεν μπορούν να την προβλέψουν με ακρίβεια. Η επιστημονική κοινότητα οφείλει να επιταχύνει γρήγορα τις προσπάθειές της για διερεύνηση εναλλακτικών επιλογών διαβούλευσης, προσπάθειες δηλαδή που ξεφεύγουν από τη λογική του ελαχίστου κόστους, και προσαρμόζονται στις πραγματικές τοπικές, εθνικές ή/και περιφερειακές προτεραιότητες. 

Για παράδειγμα, στην Υποσαχάρια Αφρική, οι στόχοι για πρόσβαση σε βιώσιμη και φθηνή ενέργεια και για ανάπτυξη υποδομών προηγούνται των κλιματικών. 

Οι επιστήμονες οφείλουν να υιοθετήσουν ένα ευρύ σύνολο εργαλείων μοντελοποίησης, τοποθετώντας ωστόσο τον ανθρώπινο παράγοντα στο επίκεντρο, με σκοπό τη μεγιστοποίηση της ευρωστίας των αποτελεσμάτων που θα πλαισιώσουν τις πολιτικές, μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες. Η ενδυνάμωση των δεσμών μεταξύ της ερευνητικής κοινότητας και των υπόλοιπων μερών της κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των φορέων χάραξης πολιτικής, θα ενισχύσει την κλιματική συνδιακυβέρνηση. 

Αλλά και οι πολίτες θα κερδίσουν από μία τέτοια προσέγγιση, καθώς θα αποκτήσουν καλύτερη πρόσβαση στον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιείται η παραγωγή της γνώση, ως κομμάτι αυτής, και θα βοηθήσουν στη συνδιαμόρφωση της ερευνητικής και πολιτικής ατζέντας, αποκτώντας μεγαλύτερο έλεγχο επί αποφάσεων που επηρεάζουν τις ζωές τους.

Μία τέτοια προσέγγιση απευθείας συμμετοχής των εμπειρογνωμόνων και λοιπών ενδιαφερόμενων μερών προτείνεται από το ερευνητικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα PARIS REINFORCE. 

Σε συνεργασία με το Technical University of Mombasa, και αναγνωρίζοντας ότι οι προτεραιότητες και οι ανησυχίες των φορέων χάραξης πολιτικής, της βιομηχανίας και των πολιτών διαφοροποιούνται σημαντικά μεταξύ τους αλλά και ανά τον κόσμο, το έργο διοργανώνει την πρώτη του ηλεκτρονική εθνική ημερίδα αλληλεπίδρασης με εμπειρογνώμονες στην Μομπάσα, Κένυα. 

Σκοπός της ημερίδας είναι να αξιοποιηθεί η γνώση εκπροσώπων της κυβέρνησης, tτων περιφερειακών και τοπικών κυβερνήσεων, του επιχειρηματικού κόσμου, των ΜΚΟ, των ακαδημαϊκών αλλά και της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και ο σχεδιασμός καλώς ενημερωμένων και χρήσιμων επιστημονικών δραστηριοτήτων προς υποστήριξη της χάραξης κλιματικής πολιτικής σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.

Περισσότερα εδώ.

Καθ. Χάρης Δούκας, ΕΜΠ

Δρ. Αλέξανδρος Νίκας, ΕΜΠ

Καθ. Michael Saulo, Technical University of Mombasa

Δρ. Ιωάννης Τσιπουρίδης, Technical University of Mombasa 

27 Οκτωβρίου 2020

energypress