Ανατροπή... ενεργειακής πολιτικής ζητάει η Περιφέρεια Δ. Μακεδονίας: Αναστολή εγκατάστασης ΑΠΕ και παράταση ζωής των λιγνιτικών μονάδων.

Την αναστολή όλων των διαδικασιών αδειοδότησης και υλοποίησης υποδομών ΑΠΕ στη Δυτική Μακεδονία μέχρι την ολοκλήρωση του Χωροταξικού Σχεδιασμού και του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου προτείνει το σχέδιο υπομνήματος της Περιφέρειας Δ. Μακεδονίας, ενώ ζητά τη λειτουργία της Πτολεμαΐδας 5 πέραν του 2028 και την παράταση λειτουργίας, υπό όρους, των ΑΗΣ Μελίτης και Αγίου Δημητρίου.

Ανάμεσα στις νέες στρατηγικές που θέτει το υπόμνημα, το οποίο δημοσιεύτηκε στο e-ptolemeos.gr, συμπεριλαμβάνεται η διατήρηση της ενεργειακής ταυτότητας μέσω της μετεξέλιξής της Δ. Μακεδονίας από ενεργειακό κέντρο με βάση το λιγνίτη, σε κέντρο ενεργειακών εξελίξεων σε επίπεδο επιστημονικό, τεχνικό και θεσμικό, και της προώθησης σύγχρονων, πράσινων ενεργειακών και περιβαλλοντικών τεχνολογιών.

Τονίζεται σχετικά ότι δεν μπορεί να αναφέρεται ως κυρίαρχος κλάδος ο λιγνίτης και ότι οι βασικοί αναπτυξιακοί στόχοι και σταθερές θα πρέπει να αναθεωρηθούν ώστε να λαμβάνουν υπόψη το ΕΣΕΚ, το ΣΔΑΜ και άλλες στρατηγικές και προτεραιότητες, εθνικού και περιφερειακού επιπέδου.

Στον τομέα του φυσικού αερίου, εκτιμάται ότι προκύπτουν συγκριτικά πλεονεκτήματα από τον ολοκληρωμένο πλέον Διαδριατικό Αγωγό (Trans Adriatic Pipeline-TAP), που θα μεταφέρει φυσικό αέριο στη Νότια Ιταλία μέσω Ελλάδας και Αλβανίας διασχίζοντας την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, όπου και είναι σκόπιμη η εγκατάσταση παροχής λόγω και του ενεργειακού ρόλου που στοχεύει η Περιφέρεια σε εθνικό επίπεδο.

Οι προβλέψεις που αφορούν στο δίκτυο φυσικού αερίου και την επέκτασή του μέσω νέου κλάδου αγωγού και τα προγραμματιζόμενα έργα συνδέσεων θα συνδράμουν στην κάλυψη αναγκών της Δυτικής Μακεδονίας. Το φυσικό αέριο, ως καύσιμο, σε μεγάλο βαθμό θα καλύψει το κενό που θα δημιουργηθεί από την κατάργηση της εκμετάλλευσης του λιγνίτη.

Η διασφάλιση της λειτουργίας των τηλεθερμάνσεων στη Δυτική Μακεδονία και μετά την παύση λειτουργίας των υφιστάμενων λιγνιτικών μονάδων της περιοχής είναι ένα κεντρικό στοιχείο για τον περιφερειακό χωροταξικό σχεδιασμό.

Σε σχέση με την παραγωγή ενέργειας μέσω ΑΠΕ, στο πλαίσιο της διαδικασίας απολιγνιτοποίησης, οποιαδήποτε προοπτική δίκαιης και αναπτυξιακής μετάβασης δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει ως βασικό συστατικό τη διαφοροποίηση του μίγματος παραγωγής ενέργειας με έμφαση σε ΑΠΕ.

Η Περιφέρεια έχει ως στόχο να παραμείνει στο επίκεντρο των ενεργειακών εξελίξεων στη χώρα και στη μετά λιγνίτη εποχή με επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια των ΑΠΕ, και όπως επισημαίνεται και σε πρόσφατη Απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Μακεδονίας, “αυτό δεν αφορά μόνο την παραγωγή και την μεταφορά της ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά κυρίως τις επενδύσεις στην έρευνα, την καινοτομία και τις νέες τεχνολογίες που θα αναπτυχθούν στην πορεία προς το τεράστιο ενεργειακό άλμα για μια Πράσινη Ευρώπη, όπως ήδη εξελίσσεται”.

Απαιτείται η διαμόρφωση ενός οργανωμένου / ολοκληρωμένου σχεδίου, ώστε να επιτυγχάνεται αφενός συνέργεια μεταξύ των επενδύσεων σε όλους τους παραγωγικούς τομείς και όχι μεμονωμένα, ώστε να αποφευχθεί η δημιουργία μιας νέας μορφής «μονοκαλλιέργειας» που δεν θα διαθέτει στοιχεία «ανθεκτικότητας», και αφετέρου η διασφάλιση της φέρουσας ικανότητας των φυσικών πόρων και των οικοσυστημάτων.

Παράλληλα, υπογραμμίζεται ότι η Περιφέρεια διεκδικεί την αναστολή όλων των διαδικασιών αδειοδότησης και υλοποίησης υποδομών μέχρι:

- Την ολοκλήρωση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Δυτικής Μακεδονίας

- Την ολοκλήρωση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

- Τη θεσμοθέτηση του αποφασιστικού ρόλου του Περιφερειακού και Δημοτικών Συμβουλίων σχετικά με τις εγκαταστάσεις Α.Π.Ε. στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας

- Τη θεσμοθέτηση αλλαγών και ισχυρών ανταποδοτικών, ώστε η ανάπτυξη των επενδύσεων Α.Π.Ε. στη Δυτική Μακεδονία να συμβάλλει καθοριστικά στο πρασίνισμα της Περιφέρειας και της οικονομίας της, με όρους δημιουργίας θέσεων εργασίας, εισοδήματος και αξιών περιβάλλοντος.

- Την εξασφάλιση της προτεραιότητας και ενίσχυσης των επενδύσεων ΑΠΕ από τοπικούς επενδυτές.

Πέραν των παραπάνω, γίνεται λόγος και για τη συνέχιση λειτουργίας της Πτολεμαΐδας 5 πέρα από το 2028:

Όπως αναφέρεται στο ΣΔΑΜ, «σε όλη τη διάρκεια της προσπάθειας απολιγνιτοποίησης, κεντρική προτεραιότητα αποτελεί η εξασφάλιση μιας δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών της Δ. Μακεδονίας». Υπό αυτό το πρίσμα, κρίνεται απαραίτητο να εξεταστεί η δυνατότητα διασφάλισης της λειτουργίας του ΑΗΣ Πτολεμαΐδα 5 και μετά το 2028, αλλά και η παράταση λειτουργίας των ΑΗΣ Μελίτης και Αγίου Δημητρίου, εφαρμόζοντας τεχνολογίες δέσμευσης CO2, που θα τους καταστήσουν ως ένα βαθμό βιώσιμους, τουλάχιστον για όσα χρόνια χρειαστούν μέχρι να αντισταθμιστούν το χαμένο ΑΕΠ και οι χαμένες θέσεις εργασίας της περιοχής. Αυτή η δυνατότητα θεωρείται ότι θα πρέπει να αποτυπώνεται στην Υπουργική Απόφαση.

Τέλος, από τον δημόσιο διάλογο που διενεργήθηκε στο πλαίσιο προετοιμασίας του υπομνήματος, τονίστηκε ότι το ενεργειακό δίκτυο εθνικής σημασίας των γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να ενισχυθεί προκειμένου να είναι εφικτές στην Περιφέρεια, στους Δήμους και στην τοπική κοινωνία οι επενδύσεις για τις εγκαταστάσεις ΑΠΕ, υπό το πρίσμα μιας «Πράσινης Περιφέρειας», ζήτημα που επίσης κρίνεται ότι θα πρέπει να περιληφθεί στις διατάξεις της ΥΑ.

 

 

 

17 Φεβρουαρίου 2021

energypress