Οδεύοντας προς έναν έρημο πλανήτη: Κίνδυνος κατάρρευσης του παγκόσμιου πληθυσμού

17 06 2022 | 06:05Καθημερινή

Παρά τις διαρκείς προειδοποιήσεις για τα δεινά που θα προκαλέσει ο υπερπληθυσμός, όπως εξάντληση των φυσικών πόρων και υπερθέρμανση του περιβάλλοντος, νέες δημογραφικές μελέτες σκιαγραφούν μια αντιδιαμετρική εικόνα: η αύξηση του πληθυσμού θα κορυφωθεί τις επόμενες δεκαετίες και θα ακολουθήσει μια σταθερή, μη αναστρέψιμη συρρίκνωσή του.

Ηδη σε κάποιες χώρες (Ιαπωνία, Ρωσία, Νότια Κορέα) και στα περισσότερα κράτη της Ευρώπης η πληθυσμιακή κατάρρευση έχει ήδη αρχίσει. Ο ΟΗΕ προέβλεπε ότι η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού θα συνεχιζόταν και τον επόμενο αιώνα και από τα σημερινά 8 δισεκατομμύρια ανθρώπους, ο πληθυσμός της Γης το 2100 θα προσέγγιζε τα 11 δισεκατομμύρια.

Δημογραφική έρευνα

Ο παγκόσμιος πληθυσμός θα φθάσει στο μέγιστο των 9,7 δισεκατομμυρίων τις επόμενες δεκαετίες και στη συνέχεια θα αρχίσει να φθίνει ασταμάτητα.

Δημογραφική έρευνα που εκπόνησε το Ιδρυμα Γκέιτς και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «The Lancet» σκιαγραφεί μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, που την υπογράφουν, προβλέπουν ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός θα φθάσει στο μέγιστο των 9,7 δισεκατομμυρίων τις επόμενες δεκαετίες και στη συνέχεια θα αρχίσει να φθίνει χωρίς σταματημό. Η πληθυσμιακή συρρίκνωση θα αρχίσει προσεχώς σε Ασία και Λατινική Αμερική, ακολουθώντας το πρότυπο που ήδη καταγράφεται στην Ευρώπη. Η αντίθετη τάση θα σημειωθεί στην Αφρική.

Οπως διαπιστώνουν οι δρ Ντάρελ Μπρίκερ και δρ Τζον Ιμπιτσον, συγγραφείς του βιβλίου «Ερημος πλανήτης: Το σοκ της παγκόσμιας πληθυσμιακής μείωσης», τα ποσοστά γεννήσεων παγκοσμίως είναι χαμηλότερα από εκείνα που προέβλεπε ο ΟΗΕ. Για να διατηρήσει μια χώρα τον πληθυσμό της, όπως εκτιμούν, πρέπει ο μέσος όρος γεννήσεων να είναι 2,1. Αν πέσει κάτω από αυτό το ορόσημο, δεν ανακάμπτει ποτέ.

Το ποσοστό γονιμότητας στις ΗΠΑ σήμερα είναι μόλις 1,6, το χαμηλότερο, δηλαδή, στην αμερικανική Ιστορία. Στην Ευρώπη είναι 1,5, ενώ στην Ιαπωνία 1,3. Στην Κίνα κυμαίνεται από 1,3 έως 1,5 αναλόγως της μελέτης. Στη Ρωσία, όπου το ποσοστό γονιμότητας είναι 1,6, οι θάνατοι είναι περισσότεροι από τις γεννήσεις και προβλέπεται ότι έως το 2050 ο πληθυσμός της θα έχει συρρικνωθεί κατά 33%. Μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο στο «Foreign Policy» εκτιμά ότι η πληθυσμιακή συρρίκνωση σημαίνει ότι τα επόμενα χρόνια η Μόσχα δεν θα διαθέτει ικανό αριθμό στρατιωτών για να πολεμήσει σε κάποια μελλοντική σύρραξη, γεγονός που ίσως εξηγεί τις διαρκείς αναφορές στη χρήση πυρηνικών όπλων.

Το 1960 μια μέση γυναίκα, παγκοσμίως, αποκτούσε 5,2 παιδιά. Σήμερα γεννάει μόλις 2,4 και το 2050 δεν θα ξεπερνάει τα 2,2. Σύμφωνα με το «Lancet», το ποσοστό γονιμότητας παγκοσμίως το 2100 δεν θα ξεπερνάει το 1,66, κυρίως εξαιτίας της αστυφιλίας, της ευκολότερης πρόσβασης στα αντισυλληπτικά μέσα, της θέσης της γυναίκας στο εργατικό δυναμικό και της εκπαίδευσής της.

Η Καθημερινή